มาตรา แม่ ก กา คือ มาตราที่ไม่มีตัวสะกด  เช่น  ฝา   หอ   พ่อ   เข่า   เสา 

ความหมายคำในบทเรียน

ฝา  หมายถึง  เครื่องปิดภาชนะต่างๆ

หอ  หมายถึง  เรือนหรืออาคารซึ่งใช้เฉพาะกิจการอย่างใดอย่างหนึ่ง

พ่อ  หมายถึง  ชายผู้ให้กำเนิดแก่ลูก

เข่า  หมายถึง  ส่วนที่ต่อระหว่างขา ส่วนบนกับขาส่วนล่าง สำหรับคู้ขาเข้าและเหยียดขาออก

เสา  หมายถึง  ท่อนไม้หรือแท่งคอนกรีตที่ใช้เป็นหลัก หรือ เป็นเครื่องรองรับสิ่งอื่น

มาตรา แม่ กง  คือ มาตราที่มีตัว ง  เป็นตัวสะกด  เช่น  ช้าง    จูง    วิ่ง    คาง  หาง

อักษรสูง พื้นเสียงเป็นเสียงจัตวา ผันได้  3 เสียง  คือ เสียงเอก เสียงโท และเสียงจัตวา

ตัวอย่าง

1. ขา   ผันได้ดังนี้   ขา  - ข่า - ข้า 

2. ถือ   ผันได้ดังนี้   ถือ - ถื่อ - ถื้อ

3. เสือ  ผันได้ดังนี้   เสือ - เสื่อ - เสื้อ 

ความหมาย

ขา หมายถึง อวัยวะตั้งแต่สะโพกถึงข้อเท้า  สำหรับยันกายและเดิน

ถือ  หมายถึง  เอาไว้ในมือ  จับยึดไว้

เสือ  หมายถึง  สัตว์สี่เท้า ดุร้าย คล้ายแมว แต่ตัวใหญ่กว่ามาก  กินสัตว์อื่นเป็นอาหาร

ทบทวนการแจกลูกสะกดคำ มีคำศัพท์ ดังนี้

1. ช้าง  แจกลูกสะกดคำ   ชอ - อา - งอ - ชาง - ไม้โท = ช้าง

2. เพื่อน แจกลูกสะกดคำ   พอ - เอือ - นอ - เพือน - ไม้เอก = เพื่อน

3. มอง  แจกลูกสะกดคำ   มอ - ออ - งอ   = มอง

ความหมาย

1. ช้าง คือ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ตัวสีเทา จมูกยื่นยาวเรียกว่า งวง 

2. เพื่อน คือ  ผู้ชอบพอรักใคร่กัน ผู้สนิทสนมคุ้นเคยกัน

3. มอง  คือ  มุ่งดู

เนื้อหา

ภูผาตื่นแต่เช้า รีบไปดูเพื่อนช้างที่อยู่ใน คอก พื่อนทั้งสองยังไม่ตื่น ใบโบกยืนหลับ โยกตัว เบาๆ  แต่ใบบัวนอนตะแคง ภูผาหันหลังกลับจะเดินขึ้นบ้าน เสียงกระดึง แกว่ง กระพรวนส่าย ใบโบกใบบัว ตื่นแล้ว ภูผาเปิดคอกให้เพื่อนช้างออกมา ภูผาจะพาใบโบกใบบัวไปไหนกันนะ ทั้งหมดเดินออกจากหมู่บ้านไปทางภูเขา เดินไปไม่ไกลนัก มีเนินดินอยู่ข้างหน้า  ใบโบก ใบบัว ชูงวง โบกหู แกว่งหาง ส่งเสียง เอิ๊กๆ แอ๊กๆ วิ่งไปทันที  ภูผารู้ใจเพื่อรัก พามากินดินโป่ง เพื่อนรักไม่ชักชา ใช้งวงดูดดิน ป้อนใส่ปาก อร่อยจังๆ  ดินโป่งรสเค็ม มีประโยชน์  ทำให้ร่างกายแข็งแรง และโตเร็ว ทั้งสองกินอิ่มแล้ว ใบโบกใช้หัวดันภูผา  ส่วนใบบัวดึงแขนผูภาไปที่เนินดิน เหมือนจะบอกว่า อร่อยๆกินสิๆ  ภูผาหัวเราะบอกว่าไม่กินๆ คนกินข้าวไม่กินดินโป่ง

บทเรียน เรื่อง เพื่อนรู้ใจ รู้จักคำนำเรื่อง มีคำศัพท์เรียนรู้ ดังนี้

1. ปาก  หมายถึง  อวัยวะของคนและสัตว์สำหรับกินอาหารและใช้ออกเสียง

2. ข้าว  หมายถึง  ชื่อไม้ล้มลุก  เมล็ดใช้เป็นอาหาร

3. แขน  หมายถึง อวัยวะที่ต่อจากไหล่ทั้ง 2 ข้าง

4. คอก หมายถึง  ที่ล้อมขังสัตว์บางชนิด  เช่น  วัว  ควาย  ม้า  หมู 

5. ป้อน   หมายถึง  เอาอาหารส่งให้ถึงปากหรือใส่ปากให้กิน

6. ภูเขา  หมายถึง  พื้นที่ที่มีระดับสูงขึ้นจากบริเวณรอบๆ ตั้งแต่ 600 เมตร ขึ้นไป

7. ร่างกาย  หมายถึง   ตัว  รูปร่าง 

8. แข็งแรง  หมายถึง    มีสุขภาพดีไม่เจ็บป่วย

9. ดูดน้ำ  หมายถึง    สูบน้ำด้วยปาก

10. ดูดดิน หมายถึง    สูบดินขึ้นด้วยงวง  ใช้กับช้าง

11. นอนตะแคง  หมายถึง    อาการนอนเอาข้างลง